Onlangs kreeg het nieuwe “Park am Gleisdreieck” een eerste prijs van de Bund Deutscher Landschaftsarchitekten. Dit park wordt een Volkspark 2.0. genoemd. Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen de oude Volksparken en dit nieuwe ” Volkspark 2.0″ van ruim een eeuw later?
In de tijd van het eerste openbare Volkspark dat in 1909 werd aangelegd, het Schillerpark, vond men “Sanitär Grün” belangrijker dan “Smückgrün” (sier- en kijkgroen). Er moesten o.a. speelvoorzieningen, ligweiden, sportvelden, zwemvijvers, turnmogelijkheden en muziektenten in een park aanwezig zijn. Hiervoor werden door de stad Berlijn normen opgesteld. De recreatieve en educatieve voorzieningen dienden “om de arbeider geestelijk en lichamelijk te verheffen”. Men mocht voor het eerst op het gras lopen om van de natuur te genieten en aan sport te doen.
Opvallend is dat de ruimtelijke concepten van het Schillerpark (25 ha) en het Park am Gleisdreieck (31 ha) een grote gelijkenis vertonen. In beide parken vormen de grote centraal liggende grasvelden de hoofdmomenten. In de bosranden zitten de door de omwonenden gewenste, of al aanwezige functies. In het Park am Gleisdreieck is hiervoor veel spontaan opgekomen berkenbos op het voormalige rangeerterrein verwijderd. Dit nieuwe Volkspark 2.0 wordt ongelooflijk intensief gebruikt. Er is duidelijk een grote behoefte aan dit type park!
De verschillen tussen de twee Volksparken zitten in de vormgevingsdetails. Het Schillerpark wordt gekenmerkt door lindelanen rondom een sportveld. Ook zijn er enkele formele zichtlijnen op monumenten aanwezig. In het Park am Gleisdreieck ontbreken formele elementen volledig. Hier vormen losse boomgroepen de overgang naar een bosrand.
De paden in het Park am Gleisdreieck zijn van zeer glad en vlak beton. Een extra ruim profiel voor een snelle doorgaande fietsroute van Berlijn naar Leipzig is naast een gewoon wandelpad opgenomen. Het parkmeubilair is overwegend van hout en robuust gedetailleerd. Er zijn veel voorzieningen voor diverse doelgroepen aanwezig zoals een skateparcours, tribunes, cafe’s met terrassen, pingpong tafels, trampolines, kinderjungle enz. Ook zijn bestaande volkstuinen gehandhaafd. Tenslotte geven de relicten van het oude rangeerterrein, wissels en een seinhuis dit park haar speciale identiteit.
Lees artikel over dit park in vakblad GROEN van december 2015
auteurs: Alma Kennis (www.aksis-atelier.nl) en Vibeke Scheffener.
Of bestel reisgids 25 nieuwe parken in Berlijn, van dezelfde auteurs. Zie Projecten.